Czym właściwie jest grafika, czyli powrót do korzeni

Obecnie samo słowo grafika wielu osobom kojarzy się głównie z komputerem – zazwyczaj z wypasionym imac’iem “nadźganym” wszystkimi możliwymi aplikacjami ze stajni adobe. Jeśli dopiero wkraczasz w świat CMYKa lub skupiłeś się jedynie na metodach cyfrowych, to chciałabym Ci przedstawić bardziej oldschoolowe i jednocześnie tańsze, a przez to bardziej przystępne sposoby tworzenia ilustracji.

Tradycyjnie czy cyfrowo

Grafika tradycyjna czy to artystyczna, czy użytkowa, polega na wykonaniu matrycy. Po pokryciu farbą możemy za jej pomocą drukować pewną ilość odbitek. Ilość odbitek zależy i od metody, i od przeznaczenia danych wydruków. Mogą to być artystyczne dzieła lub reklamowe plakaty i ulotki. Od grafiki jako metody druku należy oddzielić poligrafię, która jest drukiem na skalę przemysłową.

Jedne z najpopularniejszych technik grafiki to:

druk sitowy:

• serigrafia – polega na wykonaniu matrycy z naciągniętej na ramie tkaniny. Całość siatki z wyjątkiem wzoru druku pokryta jest fotoutwardzalnym medium, które nie przepuszcza nakładanej na matrycę farby. Taką formą możemy zadrukować zarówno tkaniny jak i papier.

druk płaski:

• litografia – matrycę wykonuje się z kamienia litograficznego, a rysunek przeznaczony do druku wytrawia się z pomocą kwasu azotowego.

druk wypukły – formę do druku wycina się rylcem w płycie. Od rodzaju płyty pochodzi nazwa konkretnej techniki. Poniżej niektóre z nich:

• miedzioryt,
• drzeworyt, 
• linoryt.

druk wklęsły:

• akwaforta – kwasoryt – płytkę miedzianą pokrytą werniksem wystawia się na działanie kwasu,
• sucha igła – technika ta daje rezultaty podobne do rysunków ołówkiem. Rysunek wykonuje się igłą w płytce miedzianej. Matryce w tej metodzie nie są zbyt trwałe.

W moim osobistym odczuciu najciekawszy, a z pewnością najbardziej przystępny wydaje się linoryt i sitodruk. Odbitki przygotowane tymi technikami bez większych problemów można wykonywać w domowych warunkach.

Słów kilka o linorycie i sitodruku

Zwłaszcza linoryt jest bardzo przyjemną metodą, ponieważ matrycę sporządza się w miękkim materiale, przez co nie potrzeba wiele siły do jego wyrzeźbienia. Przy zachowaniu pewnych środków ostrożności linoryty mogą wykonać nawet dzieci.

Sitodruk jest nieco bardziej skomplikowany, jednak sita, tak jak i odbitki, możemy stworzyć w domowym zaciszu przy stosunkowo niewielkim nakładzie kosztów i sił.  Przede wszystkim niesamowita frajdę i satysfakcję daje wykonanie t-shirtu z własnym nadrukiem, który dla nas mieć będzie wartość małego dzieła sztuki.

Aby rozpocząć swoją przygodę z linorytem lub serigrafią potrzeba jedynie chęci i odrobiny samozaparcia, no i podstawowego zestawu narzędzi i materiałów. Te natomiast bez problemu zakupimy w dobrym sklepie z artykułami dla artystów lub w internecie. Na przykład tutaj:

Linki do zestawów linorytowych i serigraficznych.

Efekty takich prac można połączyć z grafiką komputerową poprzez wykonanie zdjęcia lub skanu odbitki i dodatkową ich obróbkę w programie graficznym, co pozwala uzyskać ciekawe rezultaty. Oczywiście korzystając z grafiki komputerowej możemy stworzyć ilustracje wyglądającą na wykonaną tradycyjnymi metodami. Jednak należy pamiętać, że oryginalnie wykonana odbitka w niewielkim nakładzie zawsze ma większą wartość niż komputerowy wydruk.

W przyszłości postaram się w bardziej szczegółowy sposób opisać poszczególne kroki, jakie musimy podjąć, aby zacząć tworzyć wyżej wymienionymi metodami.

Gorąco zachęcam Cię do eksperymentowania i spróbowania swoich sił w jednej z tych tradycyjnych technik graficznych, a rezultaty swojej pracy zamieszczenia w komentarzach pod tym postem. Puść wodze wyobraźni i spróbuj stworzyć swoje małe dzieło sztuki.