Grafika wektorowa a grafika rastrowa – różnice

Grafika komputerowa, dzieli się na wektorową i rastrową. W niniejszym wpisie postaram się uchwycić podstawowe różnice i przykłady wykorzystania obu rodzajów. Dobrze jest poznać każdy z nich i zdawać sobie sprawę z możliwości i ograniczeń, jakie posiadają.

Wektor – cechy

Skalowanie grafik wektorowych odbywa się bez utraty informacji (obrazki nie są rozpikselowane) – dzieje się tak, ponieważ rysunek wektorowy jest tak naprawdę zbiorem informacji o obiektach, liniach, krzywych itd. umiejscowionych w matematycznie zdefiniowanym układzie współrzędnych. Inna nazwa to grafika obiektowa, od obiektów zapisywanych w tym układzie. Brzmi skomplikowanie, ale takie nie jest, ponieważ za wszystkie obliczenia tych współrzędnych odpowiada program. Rysunki skalują się świetnie. Jedyny minus to waga plików kiedy dodamy w nich za dużo gradientów – przejść tonalnych, efektów itd.

Obrazki wektorowe mają mniejszy fotorealizm niż grafika rastrowa. Jest to idealny rodzaj grafiki do przygotowywania projektów logotypów, nadruków, które mają być skalowane od bardzo malutkich do olbrzymich rozmiarów. Świetnie sprawdza się, kiedy chcemy uzyskać specyficzny wektorowy wygląd – gładkie przejścia, czyste linie. Przy użyciu tracingu, czyli przekształceniu np. zdjęcia w wektor (trzeba pamiętać, że pożera to RAM – pamięć podręczną komputera), uzyskamy ciekawe fotorealistyczne efekty. Można również przerabiać na wektor np. plamy z akwareli i przy ich pomocy tworzyć m.in. obrazki przypominające te malowane farbami wodnymi. Jeśli chodzi o grafikę, i to nie tylko wektorową, to ogranicza nas tak naprawdę tylko nasza wyobraźnia. Na koniec pracę można wyeksportować jako grafikę rastrową, np. po przeskalowaniu do pożądanego rozmiaru.

Formaty plików wektorowych

• EPS: (Encapsulated PostScript) – programy Adobe,

• SVG: (Scalable Vector Graphics) – standardowy format W3C, nadaje się najlepiej do wykorzystania na stronach www,

• PDF: (Portable Document Format) – wyeksportowany z programu do obróbki grafik, zachowuje wszystkie informacje o grafice wektorowej i nadaje się do ponownej obróbki,

• AI: natywny format programu Adobe Illustrator (Adobe Illustrator Artwork),

• DXF: (Drawing eXchange Format) Pochodzi z programu CAD Autodesk – nie korzystałam z niego, ponieważ nie korzystam z tego programu, przydaje się on bardziej architektom.

Przykładowe programy do obróbki grafiki wektorowej:

• Adobe Illustrator – płatny,

• GNU Inkscape – darmowy, szczegółowy opis znajdziesz w tym poście

Używam zarówno opcji płatnej jak i darmowej, i bardzo dobrze mi się w nich pracuje. Na początek polecam Inkcsape, bo przy ograniczonym budżecie sprawdzi się świetnie.

W obu programach, oprócz podstawowych kształtów i narzędzi typowych dla wszystkich programów graficznych, możemy używać krzywych Béziera, które są typowe dla grafiki wektorowej (chociaż da się ich używać także jako narzędzia selekcji w programach do obróbki grafiki rastrowej). Krzywe to temat rzeka, dlatego nie będę poruszać kwestii technicznych. Dla nas grafików najważniejsze jest to, że z ich pomocą można bardzo dokładnie i szybko tworzyć wszelkie kształty. Wiele osób (w tym ja) miało na początku problem z przyzwyczajeniem się do tego narzędzia, jednakże po nabraniu wprawy okazuje się ono bardzo przydatne.

Raster

Analogicznie, grafiki rastrowe doskonale odwzorowują rzeczywistość, mają płynne przejścia gradientu, ale niestety kiepskie skalowanie. Rastry to również po prostu zdjęcia. Jeżeli potrzebujemy wielkiego obrazu, musimy mieć plik o wysokiej rozdzielczości (czyli duża ilość punkcików, pikseli). Jeśli będziemy skalować obrazek/zdjęcie o niskiej rozdzielczości, program zacznie upraszczać szczegóły, a że nie potrafi tego robić dobrze, uzyskamy wysoką ziarnistość a tym samym złą jakość efektu finalnego. W Photoshopie w wersji Creative Cloud (nie wiem jak ze starszymi) można zagęścić ilość pikseli co daje całkiem przyzwoite rezultaty. W praktyce jednak najlepiej pracować na obrazie dobrej jakości. Nie ma nic gorszego, jak dostać od klienta logo w wersji rastrowej, które należy umieścić np. na billboardzie. W programach do obróbki grafiki rastrowej mamy wiele możliwości jak np. wykonywania retuszu zdjęcia i korekcji (np. wycinanie – narzędzia selekcji, fotomontaże, healing spot, redukcja czerwonych oczu, zmiany kolorystyki zdjęcia, kontrastu itp). Możemy również malować (tzw. Digital Painting – malowanie cyfrowe) przy pomocy tych programów. Nie da się zapisać gotowego pliku rastrowego w formacie wektorowym, ale można – jak pisałam wyżej – używać tracingu (przekształcenia) w programie wektorowym.

Formaty plików rastrowych:

• JPEG/JPG – (Joint Photographers’ Expert Group) jeden z najczęściej używanych formatów – kompresja (zmniejszenie rozmiaru w KB) jest dosyć duża, przez co następuje większa utrata jakości zapisanego pliku niż np. w PNG,

• PNG – (Portable Network Graphics) najlepszy format pliku jeśli chodzi o brak utraty jakości. są to jednak pliki nieco większe niż JPG,

• BMP – Bitmapa (BitMaP) jest to dosyć duży plik, osobiście prawie nigdy z niego nie korzystam.

Przykładowe programy do pracy z rastramii:

Photoshop – flagowy produkt firmy Adobe. Jeśli chodzi o obróbkę zdjęć nie ma sobie równych. Bardzo dobrze wspiera również malowanie cyfrowe, jednak nie jest to jego główne przeznaczenie – nie posiada funkcji wygładzania linii. Przydatny okaże się specjalny tablet graficzny, ponieważ linie rysowane myszką mogą być nieco chwiejne. Dodatkowo, jest to oprogramowanie płatne, dlatego nie każdy się na nie zdecyduje.

Darmowe alternatywy dla Adobe Photoshop

GIMP – Program firmy GNU jest przyzwoity jeśli chodzi o obróbkę zdjęć – na początek na pewno wystarczy, można w nim też tworzyć grafiki lub obrazki. Jego przydatność w malowaniu cyfrowym jest jednak, moim zdaniem, nie najlepsza.

Medibang i Fire Alpaca – dwa produkty jednego producenta. Pierwszy wzbogacony został o funkcje online. Oba wyposażone w wygładzanie rysowanej linii. Do obróbki zdjęć nieprzydatne. O programie Medibang napiszę osobny artykuł z cyklu “Grafika budżetowa”.

Paint – cytując Wikipedię: darmowy program do obróbki grafiki rastrowej, stworzony przez studentów Washington State University pod nadzorem Microsoftu – przydaje się do szybkich i nieskomplikowanych poprawek. Jest relatywnie prosty w obsłudze i szybko się uruchamia. Przydaje się, gdy czasami konieczne jest tylko kawałek coś przesunąć. Painta 3D, który miał go zastąpić na komputerach z najnowszym Windowsem, jeszcze nie miałam okazji używać.

Znajdź swojego faworyta, pracuj efektywnie

Z powyższych programów korzystam regularnie i jestem z nich naprawdę zadowolona. Mają intuicyjny interfejs i łatwo się w nich połapać – z pomocą przychodzą również liczne tutoriale, które znajdziemy w sieci.

Z innych darmowych opcji mamy do wyboru Kritę i Pintę, jednak w moim przypadku do żadnego z nich nie zapałałam szczególną sympatią. Jeżeli Wy będziecie mieć inne odczucia, dajcie koniecznie znać w komentarzu.

Każdy program jak i rodzaj grafiki ma swoje plusy i minusy, a wybór konkretnego rozwiązania zależy od przeznaczenia i efektu, jaki chcemy uzyskać. Jak już pisałam wyżej, ogranicza nas tylko nasza wyobraźnia. Osobiście jestem zwolenniczką testowania różnych metod, ponieważ pobudza to kreatywność, pozwala wyjść ze strefy komfortu i odnaleźć swoją własną ścieżkę. Zwłaszcza, że niektóre programy są darmowe i nie musimy się stresować, że obciążą nasz budżet.